Czy zwierzęta można traktować jak środek trwały i rozliczać poprzez odpisy amortyzacyjne?

Zgodnie z przepisami przedmioty stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania, o przewidywanym okresie wykorzystywania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą stanowią środek trwały. Zwierzęta, wobec których, w sprawach nieuregulowanych w ustawie o ochronie zwierząt, stosuje się przepisy dotyczące rzeczy, zdają się spełniać tę definicję. Jednak należy wiedzieć, że zwierzęta, choć są traktowane jako składnik majątku, to na gruncie prawa podatkowego nie są traktowane jako środek trwały i nie podlegają amortyzacji. Jednocześnie podatnik nie ma obowiązku wykazywania zakupionych zwierząt w ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych. Jednak z racji tego, że inwentarz żywy może służyć działalności gospodarczej i wpływać na osiągane przez nią przychody to może stanowić koszt uzyskania przychodu.

Zakup zwierząt a koszt uzyskania przychodu

Wydatki na zakup zwierząt, które służą prowadzonej działalności i osiąganym przez firmę przychodom, można ująć jednorazowo jako koszt uzyskania przychodu, w dniu poniesienia wydatku, bez względu na wartość zwierzęcia. Oczywiście należy upewnić się, że wydatek na zakup zwierzęcia spełnia definicję kosztu uzyskania przychodu, określoną przez Ustawę z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Oznacza to, że koszt musi być poniesiony przez przedsiębiorcę w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania, lub zabezpieczenia źródła przychodów, a do tego zakup musi być odpowiednio udokumentowany.

Żadnych wątpliwości nie będzie budzić na przykład zakup psów, kotów czy koni przez przedsiębiorców, którzy świadczą usługi rehabilitacyjne i terapeutyczne z udziałem zwierząt. Uzasadnionym wydatkiem może też być zakup psów w celu podniesienia bezpieczeństwa posesji, na której mieści się siedziba firmy, o ile oczywiście zakupione zwierzęta będą reprezentantami rasy psów obronnych. Z drugiej strony wydatek na zakup psa do celów obronnych, w przypadku działalności mieszczącej się w mieszkaniu własnym przedsiębiorcy, może zostać potraktowany jako wydatek osobisty. Oczywiście za każdym razem to na podatniku spoczywa obowiązek udowodnienia, że poniesiony wydatek, w tym wypadku na zakup zwierzęcia pracującego, jest uzasadniony.

Zwierzęta zakupione do celów reprezentacyjnych

Warto wiedzieć, że zgodnie z ww. ustawą nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kosztów reprezentacji. Oznacza to, że wydatki na zakup zwierząt w celach reprezentacyjnych, na przykład ryb akwariowych czy ptaków ozdobnych, które będą pełnić funkcję atrakcji dla gości, nie powinny być zaliczane jako koszt uzyskania przychodu.

Wydatki na utrzymanie zwierząt pracujących a koszt uzyskania przychodu

Wszystkie wydatki związane z utrzymaniem i opieką zwierząt pracujących, a więc z ich wyżywieniem, pielęgnacją, szkoleniem czy opieką weterynaryjną mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Wątpliwości mogą budzić jedynie wydatki kojarzone z hobbystycznym podejściem do zwierząt, poniesione na przykład na zakup ubranek dla zwierząt i innych podobnych akcesoriów. W koszty uzyskania przychodu nie wliczymy też wydatków na utrzymanie zwierząt zakupionych w celach reprezentacyjnych.

Sprzedaż zwierzęcia a podatek od czynności cywilnoprawnych i podatek VAT

Ustawa o ochronie zwierząt nie reguluje kwestii obrotu zwierzętami, dlatego w przypadku umów sprzedaży zwierząt zastosowanie znajdują przepisy Kodeksu cywilnego. Tym samym strony zawierające transakcję sprzedaży zwierzęcia są objęte regulacjami dotyczącymi czynności cywilnoprawnych, w tym przepisów prawa podatkowego. Trzeba wiedzieć, że umowa sprzedaży zwierząt podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych (PCC), podobnie jak w przypadku sprzedaży innych rzeczy ruchomych, chyba że wartość rynkowa zwierzęcia nie przekracza 1 000 zł, a obowiązek podatkowy przy umowie sprzedaży ciąży na nabywcy.

Jeśli jednak transakcja sprzedaży zwierzęcia podlega pod ustawę VAT, bez względu na to, czy jest to sprzedaż opodatkowana, czy zwolniona z podatku od towarów i usług, to po stronie kupującego nie powstaje obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych.