Wysokość składki zdrowotnej i sposób jej naliczania przed Polskim Ładem

W ubiegłym roku składkę zdrowotną naliczało się w formie zryczałtowanej i opłacało miesięcznie. Stanowiła ona 9% podstawy wymiaru składki, która to nie mogła być niższa niż 75% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Tym samym w 2021 roku minimalna kwota składki zdrowotnej wynosiła 381,81 zł.

Co ważne, dotychczasowe zasady obowiązują podatników jeszcze w styczniu 2022 roku, ale tylko tych, którzy rozliczają się na zasadach ogólnych lub opłacają podatek liniowy. Ich nowe przepisy zaczną obowiązywać dopiero w lutym br.

Polski Ład – składka zdrowotna 2022

Zgodnie z ustawą z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw, określaną mianem Nowego Polskiego Ładu, wysokość składki zdrowotnej jest obecnie zależna przede wszystkim od wybranej formy opodatkowania podatkiem dochodowym.

Polski Ład – składka zdrowotna dla przedsiębiorców

Przedsiębiorców rozliczających się na zasadach ogólnych będzie obowiązywała składka zdrowotna w wysokości 9% podstawy opodatkowania, przy czym miesięczna podstawa wymiaru składki będzie zależna od wysokości dochodu uzyskanego w miesiącu poprzedzającym miesiąc, za który podatnik opłaca składkę. Jednocześnie składka nie może być niższa niż składka wyliczona od minimalnego wynagrodzenia ustalonego na 2022 rok (minimalne wynagrodzenie wynosi obecnie 3 010 zł), a zatem nie może wynieść mniej niż 270,90 zł. Tym samym, nawet jeśli w danym miesiącu przedsiębiorca nie uzyska dochodu, to i tak składkę zdrowotną musi opłacić. Z drugiej strony nie ma górnej granicy wysokości składki, więc może ona stanowić duże obciążenie dla podatników osiągających wysokie dochody. Poza tym, choć minimalna składka zdrowotna jest kwotą niższa niż do tej pory, to zgodnie z przepisami, które weszły w życie, nie może być ona odliczana od podatku, co w praktyce może być niekorzystne dla przedsiębiorców.

Opodatkowanych podatkiem liniowym obowiązują takie same zasady obliczania podstawy składki zdrowotnej. W tym wypadku również podstawą obliczenia będą przychody za miesiąc poprzedni, pomniejszone o koszty ich uzyskania i opłacone składki społeczne, jeśli nie zostały ujęte w kosztach podatkowych, przy czym składka zdrowotna wyniesie 4,9% dochodu. Nie może być jednak niższa niż 9% minimalnego wynagrodzenia, czyli 270,90 zł.

Osoby rozliczające się w oparciu o ryczałt od przychodów ewidencjonowanych będą opłacać składkę zdrowotną wynoszącą 9% podstawy wymiaru, uzależnionego od rocznego przychodu i przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw. Jeśli jednak podatnik opodatkowany ryczałtem w poprzednim roku podatkowym prowadził działalność gospodarczą opodatkowaną na zasadach ogólnych, podatkiem liniowym lub ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, to będzie mógł opłacać stałej wartości składkę zdrowotną bez względu na to, jaki uzyska przychód. Podstawą opodatkowania będzie w takim wypadku kwota przychodów uzyskana w poprzednim roku kalendarzowym, oczywiście pomniejszona o wartość opłaconych w poprzednim roku składek na ubezpieczenia społeczne. Decydując się na uproszczoną formę obliczania składki, będzie trzeba korzystać z niej przez cały rok, przy czym ostateczne rozliczenie rocznej wartości składki nastąpi po złożeniu rocznego zeznania podatkowego.

Podatnicy korzystający z karty podatkowej będą odprowadzać składkę zdrowotną w wysokości 9% minimalnego wynagrodzenia za pracę, czyli w 2022 roku będzie to kwota 270,90 zł.

Wraz z wejściem w życie ustawy Polski Ład zmieniają się też terminy obliczania i opłacania składek. Dotąd osoby fizyczne opłacające składkę za siebie płaciły ją do 10 dnia następnego miesiąca, a pozostałych płatników obowiązywał termin do 15 dnia następnego miesiąca. Terminy te zostały zmienione i tak, do 15 dnia następnego miesiąca składki opłacają płatnicy posiadający osobowość prawną, a do 20 dnia następnego miesiąca – pozostali płatnicy składek.

Powyżej opisane zasady obowiązują osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą, jak również wspólników spółek cywilnych, jawnych i partnerskich.

Polski Ład – składka zdrowotna umowa o pracę i umowa zlecenie

Z racji tego, że Polski Ład zmienia też ustawę o podatku dochodowym od osób fizycznych, to nowe przepisy obejmą również osoby zatrudnione w ramach umowy o pracę oraz umowę zlecenia. Pracownicy i osoby zatrudnione na podstawie umowy zlecenia płacą składkę zdrowotną według tej samej wysokości co dotychczas – 9% dochodu. Jednak dotąd podatek dochodowy ulegał obniżeniu o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne, przy czym kwota składki, o którą zmniejszał się podatek, nie mogła przekroczyć 7,75% podstawy wymiaru tej składki. Obecnie całkowicie usunięto możliwość obniżenia podatku dochodowego o wysokość składki zdrowotnej.

Polski Ład – składka zdrowotna dla emerytów

Zmiany dotyczące składki na ubezpieczenia zdrowotne nie omijają też emerytów i rencistów. Okazuje się, że będą oni musieli zapłacić tyle samo, co pracownicy na umowach o pracę i większość przedsiębiorców, a zatem w ich przypadku składka zdrowotna wzrośnie do 9% podstawy opodatkowania.