Edukacja przedsiębiorcy a koszty uzyskania przychodu w świetle prawa

Przypomnijmy, że z art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dowiadujemy się, iż „kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23”. We wspomnianym art. 23 nie ma wyszczególnionych wydatków na edukację przedsiębiorcy, a więc mogą one zostać uznane za koszt uzyskania przychodu. Oczywiście pomiędzy poniesionym wydatkiem a osiąganiem przychodu lub zachowaniem i zabezpieczeniem źródła przychodu, musi istnieć faktyczny związek. Zatem urząd skarbowy nie zakwestionuje wydatków na edukację przedsiębiorcy, jeśli kierunek kształcenia będzie ściśle związany z charakterem i zakresem prowadzonej działalności gospodarczej. W pozostałych przypadkach całkowicie zgodnie z przepisami, wydatek taki może zostać zaklasyfikowany jako koszt osobisty.

Studia wyższe

Jednym z podstawowych sposobów na zwiększanie kwalifikacji przedsiębiorców jest podjęcie studiów. Edukacja przedsiębiorcy w tym zakresie może się wiązać zarówno z chęcią uzyskania wyższego wykształcenia, jak i z poszerzaniem wykształcenia na studiach podyplomowych lub doktoranckich. Z punktu widzenia przepisów podatkowych, znaczenia nie ma ani tryb studiów (stacjonarne/niestacjonarne), ani ich stopień. Istotny jest jedynie kierunek studiów, który musi być związany z prowadzeniem firmy lub z branżą, w której działa jej właściciel.

Warto wiedzieć, że wliczając w koszty uzyskania przychodu wydatki związane ze studiami, można wziąć pod uwagę nie tylko czesne, ale też wydatki na zakup podręczników i pomocy naukowych oraz inne koszty bezpośrednio związane z podjęciem i kontynuowaniem studiów.

Kurs językowy

Nie ma wątpliwości, że znajomość języków obcych jest niezwykle ważna dla współczesnych przedsiębiorców. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, nie ma przeszkód, by koszty związane z nauką języków obcych zaklasyfikować jako koszt uzyskania przychodu. Aby jednak wydatek nie wzbudził wątpliwości urzędu skarbowego, musi być on bezpośrednio związany z zakresem prowadzonej działalności. Zatem jeśli firma jest nastawiona na współpracę z zagranicznymi kontrahentami i na prowadzenie działalności na międzynarodowym rynku, to nie ma przeszkód, by podnoszenie kwalifikacji zawodowych przedsiębiorcy poprzez naukę języków obcych potraktować jako koszt uzyskania przychodu.

Co ważne, wydatek na kurs językowy zostanie podważony, jeśli przedsiębiorca dopiero planuje wejście na zagraniczne rynki i współpracę międzynarodową. Uzasadnienie (i dowody, które je poświadczają) jest w tym wypadku niezwykle ważne, bo umiejętność posługiwania się językiem obcym służy również potrzebom osobistym, a nie tylko rozwojowi zawodowemu. W przypadku zakwestionowania wliczonego w koszty wydatku na kurs językowy i braku wystarczających dowodów na uzasadnienie takiego posunięcia konieczne będzie wyksięgowanie kursu językowego i zapłata należnego podatku wraz z odsetkami.

Prawo jazdy

Mimo że wydatki na kurs prawa jazdy nie są wymienione wśród wyjątków wyszczególnionych w art. 23 wspomnianej wyżej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a zatem nie są uznane za wydatki niestanowiące kosztów uzyskania przychodów, to ich ujęcie w kosztach prowadzonej działalności budzi kontrowersje. Urząd skarbowy prawo jazdy kategorii B interpretuje jako umiejętność, która, choć może mieć ścisły związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, stanowi przede wszystkim umiejętność ułatwiającą życie prywatne. Inaczej sytuacja kształtuje się w przypadku chęci uzyskania uprawnień do kierowania innymi pojazdami niż samochody osobowe. Jeśli zatem profil działalności uzasadnia np. pozyskanie uprawnień do kierowania samochodem ciężarowym, to z wliczeniem takiego wydatku w koszty uzyskania przychodu nie powinno być problemem.

Prasa i literatura branżowa

Koszt uzyskania przychodu mogą stanowić także wydatki na zakup prasy i literatury fachowej oraz prenumeraty (w tym e-wydania), koszty dostępu do serwisów branżowych czy też udział w kursach i szkoleniach tematycznych związanych z profilem prowadzonej działalności. Z racji tego, że niemal każda branża dynamicznie się rozwija, to stałe aktualizowanie wiedzy, choćby poprzez czytanie prasy specjalistycznej, jest istotne i przydatne. Każdy przedsiębiorca może też śmiało wliczyć w koszty uzyskania przychodu literaturę o tematyce biznesowej i marketingowej.

W przypadku wątpliwości, czy dany wydatek na edukację można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów, warto zadać sobie pytanie, czy poniesiony koszt jest bezpośrednio związany z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych oraz zdobywaniem umiejętności i wiedzy niezbędnych w prowadzeniu firmy. Jeśli zaś służy on podniesieniu ogólnego poziomu wiedzy i wykształcenia, to ma on charakter osobisty i nie należy go księgować jako koszt prowadzenia działalności.