Opieka nad dzieckiem zdrowym

Zgodnie z Kodeksem pracy, każdy pracownik, który wychowuje dziecko w wieku do lat 14, ma zagwarantowaną przepisami możliwość uzyskania dwóch dodatkowych pełnopłatnych dni wolnych w roku. Dni, które powinien przeznaczyć właśnie na opiekę nad dzieckiem. Rozwiązanie to jest o tyle wygodne, że nie wymaga składania żadnych dodatkowych dokumentów. Wystarczy wniosek urlopowy, w którym wskażemy, że chcemy skorzystać z takiego przywileju. Należy jedynie zgłosić pracodawcy konieczność wzięcia tego typu dodatkowego urlopu. Co więcej, wcale nie musi to być pełny dzień. Nowelizacja przepisów z 2016 roku wprowadziła rozliczanie dni przeznaczonych na opiekę nad dzieckiem godzinowo, co oznacza, że rodzic ma do dyspozycji 16 godzin, które może wykorzystać zgodnie z zapotrzebowaniem. Warto pamiętać, że owe dwa dni opieki należą się pracownikowi bez względu na stan zdrowia dziecka, tj. nie musi być ono chore. Konieczność wzięcia kilku godzin z puli może być niezbędna np. w momencie, gdy inny opiekun nie może sprawować nad nim w danej chwili opieki. O czym należy pamiętać w przypadku dni na opiekę nad dzieckiem? Warto wiedzieć, że prawo do nich otrzymuje pracownik, którego łączny staż pracy wynosi min. 6 miesięcy. Co ważne, jeśli oboje rodzice pracują – nie mogą wziąć opieki w tym samym czasie. Dni niewykorzystane nie przechodzą też na kolejny rok, a posiadanie więcej niż jednego dziecka nie oznacza, że otrzymamy ich więcej.

Opieka nad dzieckiem chorym

Nieco inaczej wygląda kwestia opieki nad chorym dzieckiem. W tym przypadku Kodeks pracy również daje rodzicom odpowiednie prawo do sprawowania należytej opieki nad potomkiem. Zarówno ojciec, jak i matka mogą wystąpić o zwolnienie z powodu choroby dziecka. Podstawą do jego wzięcia jest opłacanie przez pracodawcę składki na ubezpieczenie chorobowe (obowiązkowe wyłącznie w momencie pracy etatowej). W przypadku opieki nad chorym dzieckiem, jeśli nie ukończyło ono 14 roku życia, możemy wziąć w ciągu roku maksymalnie 60 dni. W momencie, gdy dziecko kończy 14 lat, wymiar zmniejsza się do 14 dni. Co istotne, pula dni przeznaczonych na opiekę nad chorym dzieckiem nie zwiększa się wraz z kolejnymi pociechami – bez względu na ich liczbę, pozostaje ona niezmienna. W czasie sprawowania opieki nad dzieckiem rodzic pozostający na zwolnieniu ma prawo do zasiłku opiekuńczego. Jego wysokość wynosi 80% miesięcznego wynagrodzenia i konieczne jest spełnienie jednego ważnego warunku – w gospodarstwie domowym nie może być innej osoby zdolnej do sprawowania opieki nad dzieckiem. Aby otrzymać zasiłek, należy każdorazowo złożyć w ZUS wniosek Z-15. Można to zrobić zarówno osobiście, listownie, jak i przez Platformę Usług Elektronicznych (PUE).

Opieka nad dzieckiem w czasie pandemii COVID-19

Pandemia koronawirusa sprawiła, że przez wiele tygodni placówki edukacyjne (szkoły, przedszkola oraz żłobki) pozostawały zamknięte. Dzieci, ze względu na ryzyko zarażenia, musiały zostać w domach i w ramach możliwości uczestniczyć w nauce zdalnej. W przypadku najmłodszych nastąpiła również konieczność pozostania w domu rodziców, aby zapewnić im należytą opiekę. Oznaczało to, że nawet pozostając na home office, nie każdy był w stanie poświęcić się zarówno pracy zawodowej, jak i pilnowaniu dziecka. W związku z tym rozszerzono definicję zasiłku opiekuńczego, dając możliwość starania się o niego również w przypadku, gdy dziecko nie jest chore, a pozostaje w domu na skutek działania sił wyższych. Zasiłek ten dotyczy dzieci nie starszych niż 8-letnich. Podobnie jak zasiłek chorobowy, wynosi on 80% wynagrodzenia pracownika. Wraz z zasiłkiem wprowadzono również dodatkowe, niewliczone w roczne limity, dni sprawowania opieki, zgodnie z kalendarzem zamknięcia placówek oświatowych podczas kolejnych etapów wprowadzania państwowych obostrzeń. Chcąc starać się o zasiłek opiekuńczy w czasie pandemii, rodzic powinien złożyć pisemne oświadczenie o konieczności jego wzięcia swojemu pracodawcy. Ten przesyła skan do ZUS, dołączając do niego zaświadczenie Z-3 lub Z-3a. W przypadku dwojga pracujących rodziców o zasiłek wystąpić może wyłącznie jedno z nich.