Umowa na zastępstwo – aktualne warunki
Nowelizacją Kodeksu pracy, która obowiązuje od 22 lutego zeszłego roku, usunięto z porządku prawnego umowę o pracę na zastępstwo. Zmiana przepisów nie wyklucza jednak jej zawarcia, mimo to należy mieć na uwadze nowe zasady w tym zakresie.
Przed nowelizacją
Stosownie do poprzednio obowiązującej regulacji kodeksowej, jeżeli zachodziła konieczność zastępstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy, pracodawca mógł w tym celu zatrudnić innego pracownika na podstawie umowy o pracę na czas określony, obejmujący czas tej nieobecności. Umowa ta była zatem wprost wyrażona w katalogu umów o pracę, który obecnie dopuszcza wyłącznie trzy rodzaje umów: o pracę na okres próbny, na czas nieokreślony albo na czas określony.
Nowe brzmienie
Aktualnie umowa na zastępstwo definiowana jest jako jedna z kilku rodzajów umów na czas określony. Zgodnie z art. 251¬ § 1 okres zatrudnienia na podstawie umowy o pracę na czas określony, a także łączny okres zatrudnienia na podstawie umów o pracę na czas określony zawieranych między tymi samymi stronami stosunku pracy, nie może przekraczać 33 miesięcy, a łączna liczba tych umów nie może przekraczać trzech.
Istotne jest jednak to, że cytowanego przepisu nie stosuje się do umów o pracę zawartych na czas określony w celu zastępstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy (art. 251 § 4 pkt 1 Kodeksu pracy), jeżeli ich zawarcie w danym przypadku służy zaspokojeniu rzeczywistego okresowego zapotrzebowania i jest niezbędne w tym zakresie w świetle wszystkich okoliczności zawarcia umowy.
Kodeks pracy wymusza ponadto na pracodawcy, aby – w sytuacji zawarcia umowy na zastępstwo – w umowie określić ten cel przez zamieszczenie informacji o obiektywnych przyczynach uzasadniających zawarcie takiej umowy. Konieczne jest zatem wprowadzenie do umowy o pracę zapisu, że celem jej zawarcia jest zastępstwo pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy.
Okres wypowiedzenia
Okres wypowiedzenia umowy o pracę na zastępstwo również uległ zmianie i obecnie jest uzależniony od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy i wynosi odpowiednio:
• 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy • 1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy • 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.
Co ważne, przy ustalaniu długości okresu wypowiedzenia umów o pracę na czas określony, trwających w dniu wejścia w życie przepisów z 22 lutego 2016 r., których wypowiedzenie następuje począwszy od tego dnia, nie uwzględnia się okresów zatrudnienia u danego pracodawcy, przypadających przed dniem wejścia w życie znowelizowanych przepisów (art. 16 ustawy z 25 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw).
Źródła / odesłania: Kodeks pracy, Ustawa z dnia 25 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2015 poz. 1220)