Wiele dyskusji toczy się na temat zmian w zakresie interpretacji indywidualnych, przypisując pewne niedogodności tej instytucji obecnemu projektodawcy i ostatecznie ustawodawcy. Tymczasem, możliwość zmiany interpretacji indywidualnej czyhała na podatników już wcześniej i co więcej prawo takie potwierdzało orzecznictwo sadowo-administracyjne.

Przypomnijmy, że od 1 marca 2017 r., stosownie do postanowień znowelizowanego art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz.U. z 2017 r. poz. 201) interpretacji indywidualnych już nie wydaje minister właściwy do spraw finansów publicznych, ale Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Wydana interpretacja nie wiąże ani wnioskodawcy, ani organu podatkowego. Może być ona również zmieniona.

Obecnie, po zmianach przepisów, zgodnie z art. 14e § 1 Ordynacji podatkowej, Szef Krajowej Informacji Skarbowej może z urzędu zmienić wydaną interpretację indywidualną, jeżeli stwierdzi jej nieprawidłowość, uwzględniając w szczególności orzecznictwo sądów, Trybunału Konstytucyjnego lub Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Interpretacja indywidualna może być zmieniona nawet wtedy, gdy potwierdza ona stanowisko podatnika w danej sprawie, a interpretacja ta została wydana w wyniku wykonania wyroku sądu administracyjnego. Ale to także nie jest nowe zagadnienie. Taka możliwość istniała już wcześniej. Problem ten był bowiem przedmiotem rozważań Naczelnego Sądu Administracyjnego, który w wyroku z 25 września 2015 r., sygn. akt I FSK 563/14, uznał, że w sytuacji, kiedy Ministra Finansów wiązało prawomocne orzeczenie sądu administracyjnego, mógł on mimo wszystko skorzystać z trybu zmiany interpretacji indywidualnej przewidzianego w art. 14e § 1 Ordynacji podatkowej. NSA w uzasadnieniu wyroku stwierdził, że: „Inne rozumowanie doprowadziłoby do konkluzji, że po zapadnięciu wyroku nigdy nie można by z obrotu prawnego wyeliminować wadliwej interpretacji podatkowej ewidentnie sprzecznej z wyrokami Trybunału Konstytucyjnego i Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej”.

Warto wiedzieć, że istnieją środki odwoławcze także w przypadku otrzymania zmienionej interpretacji. Podatnik - wnioskodawca, który otrzymał zmienioną interpretację, ma oczywiście prawo wniesienia skargi do wojewódzkiego sądu administracyjnego. Skargę taką, do końca maja br. wnosi się po uprzednim pisemnym wezwaniu organu do usunięcia prawa. Chodzi oczywiście o organ, który wydał te interpretację. Podatnik musi to zrobić w terminie 14 dni od dnia, w którym dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu.

Jeśli organ udzieli odpowiedzi ale jest ona niesatysfakcjonująca dla podatnika, ma on 30 dni od dnia doręczenia odpowiedzi na wezwanie do usunięcia prawa na wniesienie skargi do sądu administracyjnego pierwszej instancji w dwóch egzemplarzach.

Jeżeli natomiast organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie skierowane przez podatnika –ma on 60 dni od dnia wniesienia wezwania do usunięcia naruszenia prawa na wniesienie skargi do sądu administracyjnego. Podkreślić należy, że opisana wyżej procedura obowiązuje tylko do końca maja br.

Ochrona wnioskodawcy w razie zmiany interpretacji

Jeśli podatnik zastosuje się do stanowiska Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, zawartego w otrzymanej interpretacji, przysługiwać mu będzie ochrona wynikająca z art. 14k § 1 Ordynacji podatkowej. Przepis ten stanowi, że zastosowanie się do interpretacji indywidualnej przed jej zmianą, stwierdzeniem jej wygaśnięcia lub przed doręczeniem organowi podatkowemu odpisu prawomocnego orzeczenia sądu administracyjnego uchylającego interpretację indywidualną nie może szkodzić wnioskodawcy, również w razie nieuwzględnienia jej w rozstrzygnięciu sprawy podatkowej. Co to oznacza? Zmiana interpretacji nie może wywoływać skutków na szkodę podatnika, jeśli już zastosował się do tej pierwszej interpretacji. Granice ochrony wnioskodawcy – podatnika określa art. 14 k § 3 Ordynacji podatkowej, zgodnie z którym w zakresie związanym z zastosowaniem się do interpretacji, która następnie uległa zmianie, której wygaśnięcie stwierdzono lub interpretacji nieuwzględnionej w rozstrzygnięciu sprawy podatkowej:

• nie wszczyna się postępowania w sprawach o przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe, a postępowanie wszczęte w tych sprawach umarza się, oraz

• nie nalicza się odsetek za zwłokę.

Podkreślić trzeba, że z kolei w myśl art. 41 Ordynacji podatkowej, w przypadku gdy skutki podatkowe związane ze zdarzeniem, któremu odpowiada stan faktyczny będący przedmiotem interpretacji, miały miejsce przed opublikowaniem interpretacji ogólnej lub przed doręczeniem interpretacji indywidualnej, zastosowanie się do tej interpretacji nie zwalnia z obowiązku zapłaty podatku. Natomiast w przypadku gdy zobowiązanie nie zostało prawidłowo wykonane w wyniku zastosowania się do interpretacji, która uległa zmianie, oraz gdy skutki podatkowe związane ze zdarzeniem, któremu odpowiada stan faktyczny będący przedmiotem interpretacji, miały miejsce po doręczeniu interpretacji indywidualnej, zastosowanie się do interpretacji, która następnie została zmieniona, powoduje zwolnienie z obowiązku zapłaty podatku w zakresie wynikającym ze zdarzenia będącego przedmiotem interpretacji.

Zmiany od 1 czerwca 2017 r.

1 czerwca 2017 r. wchodzą w życie zmiany w ustawie Kodeks postępowania administracyjnego, które zmieniają nieco tryb zaskarżania interpretacji indywidualnych. Od wydanej interpretacji nie przysługuje odwołanie lub zażalenie. Osoba, która nie zgadza się z rozstrzygnięciem, może je zaskarżyć do sądu administracyjnego.

Zgodnie z nowymi przepisami znika obowiązek wezwania dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej do usunięcia naruszenia prawa przed złożeniem skargi do wojewódzkiego sądu administracyjnego (WSA). Oznacza to, że osoba, która chce zaskarżyć interpretację do sądu, nie będzie już składała wezwania do usunięcia naruszenia prawa, lecz od razu skargę do WSA. Zrobi to za pośrednictwem dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w ciągu 30 dni od doręczenia interpretacji. Dyrektor KIS będzie mógł w ciągu 30 dni zmienić z urzędu interpretację, uwzględniając skargę do sądu administracyjnego. W przypadku postępowań przed sądami administracyjnymi, które rozpoczęły się i nie zostały zakończone przed 1 czerwca 2017 r., obowiązują przepisy ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, w brzmieniu obowiązującym do 31 maja 2017 r. Natomiast nowe przepisy dotyczące wnoszenia skarg mają zastosowanie do interpretacji wydanych po 31 maja 2017 r. Informacje o nich będą umieszczane w pouczeniach o przysługującej drodze odwoławczej.

Ministerstwo Finansów poinformowało, że w przypadku jeżeli wnioskodawca, zamiast skargi, omyłkowo skieruje wezwanie do dyrektora KIS, urzędnicy powiadomią go o zmianie prawa.

Wiesława Moczydłowska