2015-09-21

Wypowiedzenie umowy o pracę – jakie niesie ze sobą konsekwencje?

Rozwiązanie stosunku pracy, czy to z inicjatywy pracodawcy, czy pracownika, niesie ze sobą określone prawnie konsekwencje. Jakie są okresy wypowiedzenia umowy o pracę oraz jakie obowiązki ma pracodawca w stosunku do byłego pracownika?

Okresy wypowiedzenia umowy o pracę Istotą okresu wypowiedzenia umowy o pracę jest ochrona interesów każdej jej stron. Pracownikowi daje on możliwość znalezienia w tym czasie zatrudnienia w innym miejscu, a pracodawcy czas na dokonanie niezbędnych zmian w organizacji jego przedsiębiorstwa oraz na zatrudnienie nowej osoby na zwolnione stanowisko. Długość okresu wypowiedzenia zależna jest przede wszystkim od rodzaju zawartej umowy oraz od czasu jej trwania. W przypadku umowy na czas nieokreślony okres wypowiedzenia zależy od czasu zatrudnienia u danego pracodawcy. Jeżeli na umowie na czas nieokreślony pracownik przepracował krócej niż 6 miesięcy, przysługują mu 2 tygodnie okresu wypowiedzenia, jeśli dłużej niż 6 miesięcy – 1 miesiąc, a gdy pracował przynajmniej 3 lata – 3 miesiące. Jeśli chodzi o umowę na czas określony, to może być ona wypowiedziana dopiero, gdy została zawarta na dłużej niż 6 miesięcy, a okres wypowiedzenia w jej przypadku wynosi 2 tygodnie. Z kolei w przypadku rozwiązania umowy zawartej na okres próbny, terminy wypowiedzenia są dużo krótsze, niż ma to miejsce przy umowie na czas nieokreślony. Jeśli okres próbny jest krótszy niż 2 tygodnie, to okres wypowiedzenia wynosi 3 dni robocze, jeśli dłuższy niż 2 tygodnie, pracownik otrzyma tydzień, a gdy okres próbny wynosi 3 miesiące – 2 tygodnie. Gdy pracownik jest zatrudniony na podstawie umowy o zastępstwo, okres wypowiedzenia wynosi 3 dni.

Dni wolne na poszukiwanie pracy Często zdarza się, że pracodawca wręcza pracownikowi wypowiedzenie z zaskoczenia. Jest on wtedy zmuszony do szybkiego znalezienia innej pracy. Dlatego też, w przypadku dwutygodniowego okresu wypowiedzenia, pracodawca zobowiązany jest udzielić pracownikowi 2 wolnych dni roboczych na szukanie zatrudnienia, a w przypadku trzymiesięcznego – 3 dni.

Przechowywanie dokumentacji pracowniczej Każdy pracodawca jest zobowiązany do prowadzenia i przechowywania akt osobowych jego pracowników. Po ustaniu stosunku pracy dane podwładnych muszą być przechowywane w firmie jeszcze przez 50 lat. Tak długi okres przechowywania dokumentacji pracowniczej jest istotny ze względu na wpływ wysokości wynagrodzenia na wielkość świadczenia emerytalnego bądź rentowego.

Ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop W związku z rozwiązaniem umowy o pracę pracownikowi za niewykorzystany urlop przysługuje ekwiwalent pieniężny. Obowiązek wypłaty ekwiwalentu powstaje wraz z dniem ustania stosunku pracy, a pracownik nie może się go zrzec. Roszczenie o ekwiwalent pieniężny za urlop przedawnia się po okresie 3 lat od dnia wymagalności. Jeżeli zaraz po wypowiedzeniu umowy z danym pracodawcą została zawarta z nim kolejna, ekwiwalentu nie wypłaca się, a prawo do urlopu przechodzi na konto nowo zawartego stosunku pracy.

Wypłata odszkodowania i odprawa pieniężna W sytuacji gdy pracownik został zwolniony niezgodnie z prawem, pracodawca jest zobowiązany do wypłacenia mu z tego tytułu odszkodowania. Musi być ono wypłacone pracownikowi, jeśli pracodawca skrócił okresy wypowiedzenia umowy o pracę, naruszył przepisy Prawa pracy, nastąpiła śmierć pracodawcy, bądź jeśli pracownikowi nie zostało terminowo wydane świadectwo pracy. Zdarza się, że odszkodowanie zmuszony jest wypłacić również pracownik w stosunku do swojego pracodawcy. Dzieje się tak w sytuacji, gdy rozwiązał on umowę o pracę bezzasadnie i bez wypowiedzenia. Z kolei odprawa pieniężna przysługuje pracownikom w przypadku zwolnienia grupowego, z którymi została rozwiązana umowa o pracę z przyczyn od nich niezależnych, jak i przy zwolnieniu indywidualnym, jeżeli przyczyna zwolnienia leży wyłącznie po stronie pracodawcy.